رابیتس را میتوان سفارشیسازی کرد، اما این امکان عمدتاً برای خرید عمده و سفارشات با حجم بالا توسط تولیدکنندگان و کارخانههای ذوب آهن ارائه میشود. سفارشیسازی شامل تغییر در وزن (ضخامت ورق)، ابعاد (طول و عرض برگ)، تعداد ستون و حتی نوع ورق (مثلاً گالوانیزه گرم با ضخامت پوشش خاص) است. برای پروژههای کوچک، راه حل معمول، انتخاب از بین سایزهای موجود و محصولات استاندارد در بازار است.
مقدمه: فراتر از ابعاد استاندارد، نگاهی به رابیتس سفارشی
وقتی صحبت از اجرای پروژههای معماری خاص، به خصوص در بخش رابیتس کاری نما میشود، مهندسان و معماران اغلب با محدودیتهای مصالح استاندارد روبرو میشوند. رابیتس، این شبکه فولادی پرکاربرد، معمولاً در ابعاد و وزنهای مشخصی تولید و در بازار آهن شادآباد یا سایر مراکز فروش عرضه میشود. اما آیا ما محکوم به استفاده از همین گزینههای روتین هستیم؟ یا میتوانیم پا را فراتر گذاشته و رابیتسی دقیقاً مطابق با نیازهای فنی پروژه خود سفارش دهیم؟
پاسخ به این سوال، دنیایی از امکانات جدید را به روی پیمانکاران و سازندگان، از تهران گرفته تا شهرهای دوری مثل چابهار، باز میکند. در این مقاله، به صورت کامل بررسی میکنیم که سفارشیسازی رابیتس تحت چه شرایطی ممکن است، چه پارامترهایی قابل تغییر هستند و چگونه میتوان برای تامین مصالح پروژه خاص خود، یک سفارش آنلاین یا حضوری ثبت کرد.
چه پارامترهایی در رابیتس قابل سفارشیسازی هستند؟
تصور کنید برای یک پروژه بزرگ برای نمای ساختمان در اصفهان، نیاز به رابیتسی دارید که دقیقاً با محاسبات سازه شما هماهنگ باشد. در صورت داشتن حجم سفارش قابل قبول، میتوانید موارد زیر را از یک تولید کننده معتبر درخواست کنید:
- وزن سفارشی (ضخامت ورق): این مهمترین و رایجترین پارامتر برای سفارشیسازی است. در حالی که بازار پر از رابیتسهای ۹۰۰، ۱۰۰۰ یا ۱۳۰۰ گرمی است، ممکن است محاسبات شما وزنی دقیقاً معادل ۱۱۵۰ گرم را برای بهینهسازی هزینه تمام شده و استحکام، ایجاب کند. کارخانه میتواند با استفاده از ورق فولادی با ضخامت دقیق مورد نظر شما، این رابیتس را تولید کند. این یکی از فاکتور های مهم هست.
- ابعاد سفارشی (طول و عرض): ابعاد استاندارد رابیتس معمولاً ۲۴۰ در ۶۰ سانتیمتر است. اما برای پروژههایی با دهانههای غیرمتعارف یا برای کاهش پِرت و دورریز مصالح، میتوان رابیتسهایی با طول یا عرض متفاوت سفارش داد. این کار باعث صرفهجویی قابل توجهی در هزینه ساخت هر متر مربع خواهد شد.
- تعداد ستون خاص: علاوه بر ستونهای رایج ۹، ۱۱ و ۱۳، میتوان تعداد ستونهای دیگری را برای دستیابی به خواص مکانیکی خاص (مثلاً انعطافپذیری بیشتر در یک جهت خاص) درخواست کرد.
- نوع و ضخامت پوشش گالوانیزه: برای پروژههای خاص مثل اسکلهسازی در جنوب کشور یا ساخت استخر با شرایط خورندگی بالا، میتوان ضخامت پوشش روی (Zinc Coating) در رابیتس گالوانیزه را به صورت سفارشی افزایش داد تا عمر و دوام سازه به شدت بالا برود. این کار حتی از بهترین مارک موجود در بازار هم میتواند کیفیت بالاتری را ارائه دهد.
فرمول هزینه سفارشیسازی
سفارشیسازی همیشه به معنای افزایش قیمت نیست، اما یک رابطه منطقی وجود دارد:
حجم سفارش↓+پیچیدگی درخواست↑ ⟹ هزینه واحد(به ازای هر برگ)↑حجم سفارش + پیچیدگی درخواست هزینه واحد (به ازای هر برگ)
- توضیح فرمول: این رابطه نشان میدهد که هرچه حجم سفارش شما کمتر باشد و درخواستهای شما (مثلاً ابعاد غیرمعمول یا وزن خیلی خاص) پیچیدهتر باشد، هزینه تولید هر برگ رابیتس افزایش مییابد. برعکس، در سفارشات با حجم بسیار بالا، ممکن است بتوانید با خرید مستقیم از کارخانه، به قیمت رقابتی و حتی پایینتر از قیمت امروز بازار دست پیدا کنید.
نقل قولی از یک مدیر فروش کارخانه
مهندس احمدی، مدیر فروش یکی از کارخانه های ذوب آهن معتبر در نزدیکی فولادشهر، میگوید: “ما روزانه تماسهای زیادی برای استعلام قیمت داریم. اکثر مشتریان دنبال لیست قیمت محصولات استاندارد ما هستن. ولی گاهی شرکتهای بزرگ عمرانی یا صادر کنندهها با ما تماس میگیرن که برای یک پروژه خاص نیاز به رابیتس با مشخصات فنی ویژهای دارن. مثلاً یک شرکت برای ساخت یک گنبد بزرگ در مشهد، رابیتسی با عرض کمتر و وزن بیشتر از حد معمول میخواست تا هم پرتی کم بشه و هم زیر بار گچبری سنگین دوام بیاره. ما بعد از بررسی فنی و به دلیل حجم بالای سفارش، خط تولید رو برای چند ساعت برای اونها تنظیم کردیم و محصول رو دقیقاً طبق برگه آنالیز درخواستی تحویل دادیم. این کار برای سفارشهای خرده فروشی اصلاً مقدور و اقتصادی نیست.”
شرایط و مراحل سفارش رابیتس سفارشی
اگر پروژه شما شرایط لازم برای سفارشسازی را دارد، مراحل زیر را دنبال کنید:
- تهیه مشخصات فنی دقیق: ابتدا باید کاتالوگ یا دیتاشیت دقیقی از محصول مورد نیاز خود تهیه کنید که شامل وزن، ابعاد، تعداد ستون، نوع ورق و تلورانسهای مجاز باشد.
- پیدا کردن تولیدکننده مناسب: با لیست تولیدکنندگان معتبر تماس بگیرید. همه کارخانهها این خدمات را ارائه نمیدهند. معمولاً کارخانههای بزرگتر با خطوط تولید انعطافپذیر، این امکان را دارند.
- ارسال درخواست و دریافت پیشفاکتور: درخواست رسمی خود را به همراه حجم سفارش برای شرکت پخش یا کارخانه ارسال کنید و پیش فاکتور آنلاین یا رسمی دریافت نمایید.
- بررسی نمونه اولیه: در بسیاری از موارد، قبل از تولید انبوه، کارخانه یک نمونه کوچک (سمپل) تولید میکند تا شما از نظر کیفی آن را تایید کنید. این مرحله خیلی مهم است.
- تولید و بارگیری: پس از تایید نهایی، تولید انبوه آغاز شده و محصول آماده ارسال با تریلی از درب انبار کارخانه میشود.
نتیجهگیری: ابزاری قدرتمند برای حرفهایها
در نهایت، امکان سفارشیسازی رابیتس یک قابلیت استراتژیک و قدرتمند برای پروژههای بزرگ و خاص است. این کار به مهندسان و معماران اجازه میدهد تا بدون محدودیتهای مصالح استاندارد، به بهینهترین و اقتصادیترین طراحی سازهای دست یابند. اگرچه این گزینه برای خریدهای خرد در دسترس نیست، اما برای یک پیمانکار ساختمانی که یک پروژه بزرگ در دست دارد، خرید مستقیم و سفارشی رابیتس میتواند تفاوت چشمگیری در کیفیت نهایی و هزینهها ایجاد کند. این یک گام مهم در جهت صنعتیسازی و بهینهسازی فرایندهای ساخت و ساز است. برای مردم عادی، همون خرید از بازار بهترین گزینست و دردسر کمتری دارد.
منبع علمی:
- ASTM C847 – 18, Standard Specification for Metal Lath: این استاندارد بینالمللی که توسط انجمن مواد و آزمون آمریکا تدوین شده، به طور جامع انواع توریهای فلزی (متال لات) از جمله رابیتس را تعریف میکند. در بخشهایی از این استاندارد، به تلورانسهای مجاز برای وزن، ابعاد و سایر مشخصات اشاره شده است. وجود همین تلورانسها به صورت ضمنی نشان میدهد که تولیدکنندگان قابلیت تنظیم فرآیندهای خود را برای تولید محصولاتی با مشخصات خاص (در محدوده استاندارد) دارند و این امر، پایه و اساس فنی برای “سفارشیسازی” محصول بر اساس نیاز مشتری و پروژه را فراهم میآورد.